fot. Emőke Dénes / wikipedia.org (CC BY-SA 4.0)

Czarny diabeł morski (Melanocetus johnsonii) to ryba głębinowa z rodziny Melanocetidae. Jest to jedno z najbardziej przerażających stworzeń, które można spotkać w głebinach oceanów.

17 ciekawostek o czarnym diable morskim

1. Czarny diabeł morski po raz pierwszy został okryty w 1863 roku na Maderze przez angielskiego przyrodnika Jamesa Yate Johnsona. Od jego nazwiska ryba otrzymała łacińską nazwę melanocetus johnsonii. Ryba została znaleziona martwa na powierzchni oceanu, prawdopodobnie wypchnięta z głębin przez prądy morskie

2. Ryba ta nazywana jest również żarnicą, rybą żmijową lub rybą zębatą.

3. Samice czarnego diabła morskiego są nawet 10 razy większe od samców! Podczas gdy samice mogą dorastać do 20 cm długości, samce są malutkie i mierzą zaledwie 2-3 cm. To jedna z największych różnic wielkości między płciami w królestwie zwierząt.

4. Była to pierwsza opisana ryba, która nie miała płetwy brzusznej.

5. Czarny diabeł morski występuje na głębokości od 200 do 1500 metrów.

6. Na głowie samicy znajduje się wyspecjalizowany, świecący organ zwany illicium. Działa on jak wędka zakończona przynętą, która świeci w ciemności dzięki bakteriom bioluminescencyjnym. To światełko przyciąga ciekawskie ryby, które zostają szybko połknięte przez czającego się diabła morskiego.

7. Czarny diabeł morski ma niezwykle elastyczny żołądek, który może pomieścić zdobycz nawet dwa razy większą od jego własnego ciała.

8. Szczęki diabła morskiego działają jak sprężyna – potrafią się błyskawicznie otworzyć, zasysając ofiarę wraz z wodą w ułamku sekundy. Zęby skierowane są do wewnątrz, więc zdobycz, która raz wpadnie do paszczy, nie ma szans na ucieczkę.

9. Ciało diabła morskiego jest intensywnie czarne, co stanowi doskonały kamuflaż w ciemnych głębinach. Ta głęboka czerń pochłania nawet te niewielkie ilości światła, które mogą docierać na takie głębokości, czyniąc rybę praktycznie niewidoczną dla potencjalnych ofiar i drapieżników.

10. Większość czasu spędza nieruchomo, czekając na zdobycz, zamiast aktywnie jej poszukiwać. Jego metabolizm jest niezwykle powolny, pozwalając przetrwać długi okres bez pożywienia.

11. W przeciwieństwie do większości ryb, diabeł morski nie ma łusek.

12. Malutki samiec czarnego diabła morskiego przyczepia się do ciała samicy i stopniowo się z nią zrasta, aż staje się jedynie “dodatkiem” dostarczającym nasienie.

13. Ze względu na ekstremalne środowisko życia, czarne diabły morskie są jednym z najmniej zbadanych gatunków ryb. Większość tego, co wiemy, pochodzi z badań martwych okazów, które zostały wyłowione lub wypłynęły na powierzchnię. Trudno obserwować ich zachowanie w naturalnym środowisku.

14. Oczy diabła morskiego są małe, ale wyspecjalizowane do wykrywania nawet najsłabszych sygnałów świetlnych w ciemności. Potrafią dostrzec delikatne bioluminescencyjne błyski innych głębinowych stworzeń oraz reagować na świecącą przynętę innych diabłów morskich.

15. W przeciwieństwie do ryb żyjących bliżej powierzchni, diabeł morski nie posiada pęcherza pławnego (organu pomagającego w kontroli pływalności). Na tak dużych głębokościach pęcherz pławny byłby bezużyteczny z powodu ogromnego ciśnienia.

16. Samice wypuszczają do wody tysiące mikroskopijnych jaj, które unoszą się w toni wodnej. Larwy, które się z nich wykluwają, wyglądają zupełnie inaczej niż dorosłe osobniki i przechodzą dramatyczną metamorfozę podczas rozwoju.

17. W lutym 2025 roku u brzegów Teneryfy po raz pierwszy zaobserwowano i nagrano żywego czarnego diabła morskiego. Ryba była ranna i przezyła jedynie kilka godzin.

Autor: Pasjonat

Czarny diabeł morski pytania

Gdzie żyje czarny diabeł morski?

Ta niezwykła ryba żyje w najciemniejszych zakątkach oceanów, na głębokościach od 200 do nawet 2000 metrów. Można ją spotkać w różnych częściach świata, głównie w strefach tropikalnych i umiarkowanych.

Jak wygląda czarny diabeł morski?

Ma dużą głowę, ogromne, ostre zęby i ciemną, niemal czarną skórę. Samice osiągają około 20 cm długości, podczas gdy samce są znacznie mniejsze – mają zaledwie kilka centymetrów. Najbardziej charakterystyczną cechą jest świecąca przynęta na głowie.

Jak czarny diabeł morski poluje?

Wabi ofiary dzięki bioluminescencyjnej przynęcie – specjalnemu organowi na głowie, który świeci dzięki bakteriom. Kiedy niczego nieświadoma ryba podpływa, diabeł morski błyskawicznie ją połyka swoimi ogromnymi szczękami.

Co je czarny diabeł morski?

Zjada ryby i inne organizmy, które znajdą się w jego zasięgu. Może połykać ofiary większe od siebie, dzięki bardzo elastycznemu żołądkowi i rozwierającym się szeroko szczękom.

Czy czarny diabeł morski jest groźny dla ludzi?

Nie. Występuje na ogromnych głębokościach, gdzie ludzie praktycznie nie docierają. Poza tym jest niewielki i nie stanowi zagrożenia dla człowieka.

Czy czarny diabeł morski ma naturalnych wrogów?

Jest mało danych na ten temat, ale większe drapieżne ryby głębinowe i kaszaloty mogą go zjadać. Jednak ze względu na swoje życie w ciemnych głębinach, nie jest łatwym celem.

Jak długo żyje czarny diabeł morski?

Dokładny czas życia nie jest dobrze poznany, ale szacuje się, że mogą żyć kilka do kilkunastu lat, w zależności od warunków środowiskowych.

Łosoś to ryba drapieżna z rodziny łososiowatych.

Jej smaczne mięso jest cenione na całym świecie.

Łosoś ciekawostki

1. Pierwszy opis

Łosoś po raz pierwszy opisany został przez Karola Linneusza w 1758 roku.

2. Najpopularniejszy gatunek

Najpopularniejszym łososiem jest łosoć atlantycki, zwany również jako łosoś szlachetny oraz łosoś pospolity.

3. Odległe migracje

Łososie mogą przebywać tysiące kilometrów z mórz do rzek, gdzie się rozmnażają. Niektóre gatunki mogą pokonywać odległości ponad 3000 km.

4. Zmysł orientacji

Łososie wykorzystują kombinację węchu i pola magnetycznego Ziemi, aby odnaleźć swoją rodzinną rzekę podczas powrotu na tarło.

5. Zmiana barwy

Podczas migracji tarłowej łososie zmieniają swoją barwę, ich kolory stają się bardziej intensywne, np. skóra łososia nerka zmienia się ze srebrnej na czerwoną.

6. Charakterystyczna płetwa

Łosoś ma charakterystyczną, czerwono-szarą płetwę tłuszczową na linii grzbietu.

7. Śmierć po tarle

Wiele gatunków łososi umiera po pierwszym tarle, pozostawiając młode do samodzielnego przetrwania. Spowodowane jest to zmianami w organixmie powstałymi na skutek szybkiego przejścia ze słonej wody morskiej na słodką.

8. Ikra łososia

Łososie składają ikrę w ilości do 30 000 jajeczek o średnicy 4-7 mm.

9. Pozyskiwanie łososi

Mniej niż 1% łososi trafiających do przemysłu spożywczego pochodzi z połowów. Pozyskiwane są ze sztucznych hodowli.

10. Bogate źródło Omega-3

Łosoś jest doskonałym źródłem kwasów tłuszczowych Omega-3, które są korzystne dla zdrowia serca.

Autor: Pasjonat

Łosoś pytania

Gdzie występują łososie?

Łososie występują głównie w wodach północnego Atlantyku i Oceanu Spokojnego, a także w przyległych morzach, takich jak Morze Beringa.

Jakiej wielkości są łososie?

Wielkość łososi zależy od gatunku. Na przykład, łosoś atlantycki może osiągnąć długość do 1,5 metra, podczas gdy łosoś pacyficzny może dorastać nawet do 1,8 metra.

Ile żyją łososie?

Łososie żyją od 2 do 7 lat, w zależności od gatunku. Większość łososi kończy życie po tarle.

Jak łososie zmieniaja kolor i dlaczego?

Zmiana koloru z srebrzystego na czerwony, różowy lub ciemny odcień wynika z hormonalnych zmian, które przygotowują je do tarła i oznaczają dojrzałość płciową.

Ile ważą łososie?

Waga łososi różni się w zależności od gatunku. Łosoś atlantycki może ważyć od kilku do nawet 30 kg, podczas gdy niektóre gatunki łososi pacyficznych mogą ważyć ponad 40 kg.

Co jedzą łososie?

Młode łososie jedzą plankton, małe ryby, owady i skorupiaki. Dorosłe łososie żywią się głównie rybami, kałamarnicami, skorupiakami oraz małymi bezkręgowcami.

Jakie są główne zagrożenia dla populacji łososi?

Główne zagrożenia to utrata siedlisk, zanieczyszczenie wód, budowa tam, przełowienie oraz zmiany klimatyczne, które wpływają na temperaturę wód i dostępność pokarmu.

Dlaczego łososie migrują na tarło?

Łososie migrują na tarło, aby złożyć jaja w bezpiecznej wodzie, gdzie młode łososie mają lepsze szanse na przetrwanie. Rzeki i strumienie oferują odpowiednie warunki do wylęgu i rozwinięcia się narybku.

Makrela to morska ryba o smukłym ciele, pokrytym małymi łuskami należąca do rodziny makrelowatych.

Makrela ciekawostki

1. Pierwszy opis makreli

Makrela po raz pierwszy opisana została przez Karola Linneusza w 1758 roku.

2. Barwa ciała

Makrele mają charakterystyczne niebiesko-zielone grzbiety z ciemnymi, falistymi liniami, które pomagają im się kamuflować w wodzie.

3. Zęby makreli

Mimo że makrela nie jest drapieżnikiem, ma ostre, małe zęby, które pomagają jej w rozdrabnianiu pożywienia.

4. Migracje

Makrele są rybami migrującymi. Wędrują na duże odległości w poszukiwaniu pożywienia oraz odpowiednich warunków do rozrodu.

5. Niesamowita szybkość

Makrela jest jedną z najszybszych ryb, potrafi osiągać prędkość do 5,5 metra na sekundę.

6. Stadne życie

Makrele żyje w dużych ławicach na głębokości około 200 m.

7. Rozmnażanie

Makrele rozmnażają się w ciepłych miesiącach, zwykle od maja do sierpnia. Samice makreli mogą składać aż do 500 000 jaj w jednym sezonie rozrodczym.

8. Dobra dla serca

Makrela jest bogata w kwasy tłuszczowe omega-3, które są korzystne dla zdrowia serca, pomagając obniżać poziom cholesterolu i zapobiegać chorobom sercowo-naczyniowym.

9. Wielkość połowu

Na świecie łowi się ponad milion ton makreli.

10. Popularność w kuchni

Makrela jest popularnym składnikiem w kuchniach na całym świecie, szczególnie w Japonii, gdzie jest używana do przygotowywania sushi i sashimi.

11. Sposoby przyrządzania

Makrela jest łatwa do przyrządzenia i może być gotowana na różne sposoby: pieczona, smażona, wędzona, marynowana czy na surowo jako sashimi.

Autor: Pasjonat

Makrela pytania

Gdzie występują makrele?

Makrele występują głównie w umiarkowanych i tropikalnych wodach oceanicznych, w tym w Atlantyku, Pacyfiku oraz Morzu Śródziemnym.

Jakiej wielkości jest makrela?

Średnia wielkość to około 30 m (największe osobniki dochodzą do 60 cm).

Ile waży makrela?

Od 500 do do 3 500 g.

Ile żyją makrele?

Makrele mogą żyć od 12 do 15 lat, choć niektóre osobniki mogą dożywać nawet 20 lat.

Jakie są popularne gatunki makreli?

Popularne gatunki makreli to makrela atlantycka (Scomber scombrus), makrela hiszpańska (Scomberomorus maculatus) oraz makrela japońska (Scomber japonicus).

Jakie wartości odżywcze ma makrela?

Makrela jest bogata w białko, zdrowe tłuszcze omega-3, witaminy B12 i D oraz minerały takie jak selen i magnez.

Jakie są zagrożenia związane z jedzeniem makreli?

Główne zagrożenia związane z jedzeniem makreli to możliwość zatrucia rtęcią, zwłaszcza w przypadku dużych osobników, oraz alergie pokarmowe u niektórych osób.

Jakie są największe zagrożenia dla populacji makreli?

Największe zagrożenia dla populacji makreli to przełowienie, zmiany klimatyczne oraz zanieczyszczenie oceanów, które mogą wpływać na ich liczebność i zdrowie ekosystemów morskich.

Tuńczyk to gatunek morskiej ryby wędrownej z rodziny makrelowatych.

naukowa nazwa: Thunnini

Tuńczyk ciekawostki

1. Tuńczyk po raz pierwszy został opisany w 1910 roku przez Edwina Startksa.

2. Niesamowita szybkość

Tuńczyki to jedne z najszybszych ryb w oceanie. Mogą osiągnąć prędkości do 75 km/h.

3. Czerwone mięśnie

Czerwone mięśnie tuńczyka, które pozwalają mu na długotrwałe i szybkie pływanie, sprawiają, że mięso tuńczyka jest ciemnoczerwone, a nie białe jak u większości ryb.

4. Migracje tuńczyków

Tuńczyki są znane z długodystansowych migracji; niektóre gatunki przemierzają tysiące kilometrów rocznie.

5. Ciepłokrwistość tuńczyków

Inaczej niż większość ryb, tuńczyki są częściowo ciepłokrwiste, co oznacza, że mogą utrzymywać temperaturę swojego ciała wyższą niż temperatura otaczającej wody.

6. Zagrożony gatunek

Tuńczyk błękitnopłetwy jest jednym z najbardziej zagrożonych gatunków tuńczyka z powodu nadmiernego połowu.

7. Znaczenie gospodarcze

Tuńczyk stanowi ważne źródło dochodów dla wielu krajów, zwłaszcza w regionie Pacyfiku.

8. Skoczne ryby

Tuńczyki mają zdolność do wykonywania wysokich skoków nad powierzchnią wody, co często jest wykorzystywane do polowania lub unikania drapieżników.

9. Opływowy kształt ciała

Tuńczyki mają opływowy kształt ciała, co czyni je wyjątkowo hydrodynamicznymi i pozwala na szybkie pływanie.

10. Największy złowiony tuńczyk

Tuńczyk błękitnopłetwy może ważyć ponad 700 kg. Największy złowiony okaz ważył “jedynie” 411 kg. Największy udokumentowany tuńczyk wazył 679 kg.

11. Najdroższy tuńczyk

W 2019 roku za ponad 2,5 miliona złotych sprzedany został tuńczyk błękitnopłetwy o wadze 287 kg.

12. Oddychanie przez skrzela

Jak większość ryb, tuńczyki oddychają poprzez wymianę gazów w skrzelach.

Autor: Pasjonat

Tuńczyk pytania

Gdzie występują tuńczyki?

Tuńczyki żyją głównie w otwartych wodach oceanicznych.

Czy tuńczyki są rybami stadnymi?

Tak, tuńczyki często tworzą duże ławice, zwłaszcza podczas sezonów żerowania czy migracji.

Czy tuńczyki mają naturalnych wrogów?

Największymi naturalnymi wrogami tuńczyków są rekiny.

zobacz: Rekin ciekawostki

Jakie są korzyści zdrowotne z jedzenia tuńczyka?

Tuńczyk jest bogatym źródłem białka, omega-3, witamin i minerałów, takich jak selen.

Czy jedzenie tuńczyka jest bezpieczne dla kobiet w ciąży?

Zaleca się ograniczenie spożycia tuńczyka przez kobiety w ciąży z powodu obaw związanych z zawartością rtęci.

Dlaczego tuńczyk błękitnopłetwy jest tak drogi?

Jest to rzadki i pożądany gatunek, który jest nadmiernie eksploatowany, a jego mięso jest uważane za przysmak, zwłaszcza w sushi.

zobacz: Sushi ciekawostki

Czym różni się tuńczyk błękitnopłetwy od tuńczyka żółtopłetwego?

Oprócz różnic fizycznych, takich jak kolor płetw, tuńczyk błękitnopłetwy jest większy i ma ciemniejsze mięso w porównaniu z tuńczykiem żółtopłetwym.

Jakie są główne zagrożenia dla tuńczyków?

Nadmierny połów, zanieczyszczenie oceanów oraz zmiany klimatyczne.

Jak długo tuńczyki mogą przebywać pod wodą bez wynurzania się?

Tuńczyki nie muszą wynurzać się, aby oddychać, więc mogą pozostawać pod wodą przez całe życie.

Czy tuńczyki mają zmysł słuchu?

Tak, posiadają wewnętrzne ucho, które pozwala im wykrywać dźwięki w wodzie.

Ile żyją tuńczyki?

Od 30 do nawet 50 lat.

Jaką długość ma tuńczyk?

Średnia długość ciała tuńczyków to 2 – 2,5 m. Największy udokumentowany tuńczyk miał 3,7 m długości.

Śledzie to małe ryby morskie należące do rodziny śledziowatych.

Mają srebrzysty kolor, boczny pas, duże oczy i pojedynczy płetwowy grzebień.

Śledź ciekawostki

1. Najbardziej znane gatunki

Najbardziej znane śledzie to śledzie atlantyckie i śledzie pacyficzne.

2. Śledziowa stolica świata

W XVII wieku Swansea w Walii była nazywana “śledziową stolicą świata” z powodu ogromnych połowów śledzi w okolicznych wodach.

3. Migracje śledzi

Niektóre gatunki śledzi przemierzają tysiące kilometrów w trakcie swoich migracji.

4. Znaczenie gospodarcze

Śledzie od wieków były ważnym źródłem pożywienia dla ludzi, zwłaszcza w Europie Północnej. Były solone, wędzone i marynowane, co pozwalało na ich przechowywanie przez dłuższy czas.

5. Wielkość stada

Stada śledzi mogą liczyć nawet miliardy osobników.

6. Ważna rola w ekosystemie

Śledzie są kluczowym gatunkiem dla wielu ekosystemów morskich, ponieważ stanowią główne źródło pożywienia dla wielu drapieżników, takich jak foki, wieloryby i ptaki morskie.

7. Komunikacja przez bąbelki

Śledzie potrafią wytwarzać bąbelki powietrza z jelit, które służą im do komunikacji w stadzie.

8. Pełnia księżyca

Niektóre badania sugerują, że śledzie komunikują się ze sobą poprzez wytwarzanie dźwięków, które są wyższe podczas pełni księżyca.

zobacz: Pełnia księżyca ciekawostki

9. Oczy śledzia

Śledzie mają duże oczy w stosunku do swojego ciała, co pozwala im lepiej widzieć na dużych głębokościach, gdzie dochodzi mało światła.

10. Marynowane śledzie

W Skandynawii bardzo popularne są “sill” i “strömming”, które to są różnymi typami marynowanych śledzi.

11. Szybki wzrost

Śledzie rosną bardzo szybko w pierwszych latach życia.

12. Rozmnażanie

Samica śledzia może składać nawet do 200 000 jajek w jednym sezonie rozrodczym.

13. Znaczenie kulturowe

Śledzie odgrywały ważną rolę w kulturze i tradycjach wielu narodów, zwłaszcza w krajach nadbałtyckich, gdzie były często spożywane podczas świąt.

Autor: Pasjonat

Śledź pytania

W jakich wodach żyją śledzie?

Śledzie można znaleźć w wodach Atlantyku, Pacyfiku oraz Morza Bałtyckiego i Północnego.

Jak długo żyją śledzie?

Śledzie żyją przeciętnie 10-15 lat, choć niektóre osobniki mogą dożyć nawet 20 lat.

Co jedzą śledzie?

Śledzie odżywiają się głównie planktonem, małymi skorupiakami i rybami.

Jakie są główne zagrożenia dla śledzi?

Do głównych zagrożeń dla śledzi należą nadmierne połowy, zanieczyszczenie wód oraz zmiany klimatyczne.

Czy śledzie mają naturalnych wrogów?

Tak, do naturalnych wrogów śledzi należą m.in. foki, ptaki morskie, dorsze i inne większe ryby.

Jakie są korzyści z jedzenia śledzi?

Śledzie są bogatym źródłem omega-3, witamin i minerałów, które są korzystne dla zdrowia serca i mózgu.

Dlaczego śledzie często są solone lub marynowane?

Sól i marynata pomagają konserwować rybę, przedłużając jej trwałość i dodając charakterystycznego smaku.

Jakie techniki są używane do połowu śledzi?

Śledzie są łowione głównie za pomocą sieci skrzelnych, włok pelagicznych i parawek.

Jak rozmnażają się śledzie?

Śledzie składają jaja na dnie morskim, które przyczepiają się do kamieni, roślin i innych struktur.