10 ciekawostek o Wielkim Zderzaczu Hadronów

fot. Enfo / wikipedia.org (CC BY-SA 3.0)

Wielki Zderzacz Hadronów jest to największy na świecie akcelerator cząstek tzw. hadronów.

Znajduje się w Europejskim Ośrodku Badań Jądrowych CERN w pobliżu Genewy.

Zbudowany został w latach 1998-2008.

Wielki Zderzacz Hadronów ciekawostki

1. Jest to największa maszyna na świecie umieszczona w tunelu w kształcie torusa o długości 26,7 km.

2. Znajduje się na głębokości od 50 do 175 m pod ziemią.

3. Budowa Wielkiego Zderzacza Hadronów kosztowała 4,6 miliardów franków szwajcarskich.

4. Przy budowie Wielkiego Zderzacza Hadronów pracowało około 10 000 naukowców z ponad 100 krajów.

5. Tunel Wielkiego Zderzacza Hadronów ma średnicę 3,8 m i wyłożony jest betonem.

6. Znajduje się pod granicą Szwajcarii z Francją.

zobacz: Szwajcaria ciekawostki

7. Rozpędzony w Wielkim Zderzaczu Hadronów proton osiąga prędkość o 11 km/h wolniejszą od prędkości światła. Jedno okrążenie o długości 26,7 km zajmuje 90 mikrosekundy (11 245 obrotów na sekundę).

8. W Wielkim Zderzaczu Hadronów w każdej sekundzie dochodzi do 40 milionów zderzeń dwóch wiązek ciężkich jonów. Powstaje wtedy olbrzymia temperatura ponad 100 000 razy wyższa od zmierzonej w środku Słońca.

9. Dane zebrane podczas eksperymentów przeprowadzanych w ciągu roku zajmują ponad 50 000 dysków o pojemności 1 TB.

10. W ciągu 10 godzin proton pokonuje odległość ponad 10 miliardów kilometrów (odległość z Ziemi do Neptuna i z powrotem).

Autor: Mati

Wielki Zderzacz Hadronów pytania

Jakie eksperymenty przeprowadza się przy użyciu Wielkiego Zderzacza Hadronów?

Przeprowadza się eksperymenty pozwalające lepiej poznać cząsteczki elementarne m.in cząsteczki ciemnej materii, wyższych wymiarów, monopolu magnetycznego.

Kiedy po raz pierwszy został uruchomiony Wielki Zderzacz Hadronów?

Po raz pierwszy uruchomiony został 10 września 2008 roku.

Czy dzięki Wielkiemu Zderzaczowi Hadronów udało się coś odkryć?

Odkryto 59 nowych cząstek.

Co to jest Bozon Higgsa i jak jest związany z Wielkim Zderzaczem Hadronów?

Bozon Higgsa to cząstka, która została przewidziana teoretycznie w 1964 roku i odkryta w Wielkim Zderzaczu Hadronów w 2012 roku. Jest ona związana z tzw. polem Higgsa, które teoretycznie nadaje masę innym cząstkom.

Jakie technologie są wykorzystywane w Wielkim Zderzaczu Hadronów?

Wielki Zderzacz Hadronów wykorzystuje szereg zaawansowanych technologii, w tym superprzewodzące magnesy do kierowania strumieniem cząstek, systemy detekcji do rejestrowania wyników zderzeń, a także potężne systemy komputerowe do przetwarzania ogromnej ilości danych generowanych przez eksperymenty.

Czy Wielki Zderzacz Hadronów jest bezpieczny?

Według naukowców z CERN, Wielki Zderzacz Hadronów jest bezpieczny. Zderzenia cząstek, które zachodzą w Wielkim Zderzaczu Hadronów, są podobne do tych, które naturalnie zachodzą w kosmosie, i nie stanowią zagrożenia dla Ziemi.

Jakie są najważniejsze odkrycia dokonane dzięki Wielkiemu Zderzaczowi Hadronów?

Jednym z najważniejszych odkryć dokonanych za pomocą LHC jest odkrycie bozonu Higgsa w 2012 roku. Inne ważne wyniki obejmują pomiary zderzeń proton-proton, które dostarczają informacji o naturze silnych oddziaływań.

Jakie cząstki są przyspieszane w Wielkim Zderzaczu Hadronów?

Głównymi cząstkami przyspieszanymi w Wielkim Zderzaczu Hadronów są protony, choć przyspieszał on również jądra ołowiu w celu przeprowadzenia badań nad plazmą kwarkowo-gluonową.

Jaka energia powstaje podczas zderzenia protonów?

Każdy z dwóch snopów protonów ma energię 6,5 teraelektronowoltów, co daje łączną energię zderzenia 13 TeV. Można to porównać do siły eksplozji, która w skali makroskopowej odpowiadałaby wybuchowi około 13 ton trotylu.

Jakie są plany na przyszłość dla Wielkiego Zderzacza Hadronów?

CERN planuje przeprowadzić modernizację Wielkiego Zderzacza Hadronów, która ma zwiększyć ilość otrzymywanych danych o około dziesięć razy. Prace te mają zakończyć się około 2027 roku.