Ebook – niezwykła historia powstania książki elektronicznej

Dla wielu czytelników książek, atrakcyjna jest nie tylko sama czynność czytania, ale także ta z chwil, gdy w księgarni pojawiają się nowości czytelnicze, prezentowane przez dane wydawnictwo. Nie każdy tytuł będzie hitem, nie wszystkie pozycje są to kasowe bestsellery. Jakkolwiek, dla wielu, z pewnością, książki to sens życia, niezależnie od tematyki czy liczby stron. Również przez Polskę przechodzi boom na książki elektroniczne. Klasyczny book zmienił się w e book, a e książki co roku są coraz bardziej popularne. Czy wiesz jednak, że ebooki miały swoje początki już w latach 30. XX wieku? Jaka jest ich historia? Czym właściwie są ebooki? Czy spośród książek elektronicznych najpopularniejsze są lektury szkolne? Na jakich urządzeniach możemy czytać ebooki?

Książka elektroniczna, czyli czym jest ebook i gdzie go czytać?

Wszyscy wiemy że czytanie książek nas rozwija zarówno pod kątem słownictwa jak i wyobraźni. Czytanie zapewnia relaks, sprawia, że nasz mózg pracuje lepiej, utrzymujemy zdolności koncentracji i intelektualne. Dzięki książkom, w łatwy sposób dbasz o siebie kompleksowo. Zalet jest bez liku. Czym są zatem ebooki? 

W najprostszej definicji ebook, czyli elektroniczna książka, to cyfrowa wersja papierowej publikacji. Jednak z drugiej strony, nie wszystkie pozycje wydawane są jako ebooki czy audiobooki. Niezaprzeczalnie jest to jednak znana pozycja, dostępna w elektronicznej formie. Możliwa jest do odczytania poprzez takie urządzenia jak komputer, telefon komórkowy czy czytnik (np. najpopularniejszy Kindle). Znany format takiego ebooka to mobi, epub lub pdf.

Wystarczy mieć pomysł, czyli krótka historia ebooków

Historia ebooków to nie tylko historia samego urządzenia, co raczej samej idei książki elektronicznej. Cała sprawa rozpoczęła się już w 1930 roku, gdy pisarz Bob Brown opublikował tekst, w którym zapowiadał erę maszyn, które zastąpiłyby książki. Miałyby one być czytane na ekranie, poprzez właściwy do tego sprzęt. Brown zapowiadał, że sprzęt ten można by łatwo nosić i podłączyć do wtyczki elektrycznej. Przyznacie, że był prorokiem?

Pierwszą próbę stworzenia fizycznej formy ebooka podjęła hiszpańska nauczycielka w 1949 roku, Ángela Ruiz Robles. Zaprojektowała ona tzw. Mechaniczną Encyklopedię. Maszyna miała formę walizki, w której znalazła się szpula z tekstem i grafiką. Kolejne wersje miały także kalkulator, lupę, nagrania audio i lampkę do czytania.

W latach 60. XX wieku pojawiło się kilka projektów, które można nazwać prekursorami ebooka. Były to m.in. projekt NLS (oN-Line System) Douga Engelbarta, projekt Hypertext Editing System i FRESS Andriesa van Dama. Jednak prawdziwą rewolucję przeprowadził Michael Stern Hart. Jeszcze na studiach postanowił udostępnić innym użytkownikom sieci studenckiej, własnoręcznie przepisany tekst. Była to Deklaracja Niepodległości. Z czasem sam pomysł, rozrósł się w Projekt Gutenberg, którego początek uznaje się w 1971 roku. Wedle samej idei Harta, do sieci trafiły elektroniczne wersje klasycznych pism historycznych tj. pisma Lincolna, a z czasem uzupełniono spis o Biblię oraz Alicję w Krainie Czarów. Dziś, Projekt Gutenberg udostępnia ponad 53tys darmowych ebooków.

Kolejną cegiełkę dołożyła w 1985 roku firma Voyager Company. Produkowała ona płyty CD-ROM i postanowiła również na nim udostępniać niektóre książki np. park Jurajski. 

Ale czym byłby ebook, bez urządzenia na którym można go czytać. Początki czytnika to rok 1997, gdy E Ink Corporation stworzyła technologię, aby ekran odbijał światło jak książka. Pierwsze urządzenie, które ją wykorzystało to Rocket eBook, a już dekadę później w 2007 roku wszyscy poznali Kindle.

Jeśli chcesz czytać ebooki – krótko o czytnikach

Jak już wiesz, żeby czytać ebooki musisz mieć odpowiedni sprzęt. Jaki zatem czytnik warto kupić, żeby przeczytać taką książkę jak np. sztuka wojny sun tzu czy mitologia parandowskiego?

Najczęściej użytkownicy kupują czytniki 6-calowe. Nieco większe, 8-calowe są bardziej uniwersalne, niestety kosztem ciężkości. O ile jednak te pierwsze nadadzą się do prozy i poezji, o tyle te większe zapewnią ci lepszy komfort przy beletrystyce, komiksach czy pozycjach naukowych. 

Jeśli masz dokumenty z dużą ilością grafiki, lepiej zainwestować w czytniki 10-calowe. Są one jednak mniej komfortowe, z uwagi na większy rozmiar.

Różne czytniki mają także inne właściwości i funkcje. Mogą mieć różną pojemność, system operacyjny, a także posiadać możliwość regulacji barw podświetlenia. Jeśli po prostu lubisz czytać, dobrze jest zainwestować w czytniki Kindle, doceniane przez użytkowników.

Zakupy czy abonament – co i gdzie kupisz

Rynek ebooków jest obecnie dość szeroki i są różnorodne kategorie, spośród których możesz śmiało wybierać ulubione dla siebie książki. Dostępna jest nie tylko dowolna lektura w wersji elektronicznej, ale znajdziesz także np. książki dla dzieci czy młodzieży, kryminał, fantastykę, poradniki, książki naukowe czy omawiające dany biznes.

W ofercie wielu punktów znajdziesz, to czego potrzebujesz. Rynek ebooków co roku rozwija się coraz bardziej, w czym pomaga powszechna elektronizacja czy nawet pandemia. Trudno, co prawda oszacować dokładną wielkość udziału ebooków w rocznej sprzedaży książek, jednak szacuje się, że jest to ok 5-10%.

Co więcej, ebooki możesz kupić niemal w każdej księgarni internetowej na własność lub też skorzystać z możliwości jej wypożyczenia. Takie portale jak Woblink, Virtualo, Ebookpoint czy Publio umożliwiają nam korzystanie z bogatej biblioteki ebooków, w tym także nowości, w zamian za co miesięczny abonament. 

Na koniec, warto pamiętać o tym, że ebooki stanowią ciekawą alternatywę dla książek i sporo zalet. Na przykład nie musisz dźwigać ze sobą lub brać na urlop połowy biblioteczki, gdyż wystarczy jeden czytnik z dostępem do kilku wybranych pozycji. Kiedyś obawiano się, że książki elektroniczne wypiorą te tradycyjne. Póki co, nic na to nie wskazuje, a lista wielbicieli książki tradycyjnej i elektronicznej jest podzielona.

materiał zewnętrzny